Inkszo.pl

Kiej downo tymu, podle epnej puszcze na kraju Wisły stoła rybacko osada

W osadzie ludzie prawiyli, że we Wiśle żyje syryna, kiero chowie sie w głymbinach i yno nikiedy wypływo na luft coby piyknie śpiywać. Żodyn jom nigdy nie widzioł, tela yny, że rybŏki słyszeli jom nieroz jak szli nazot z połowów. Ôńskigo razu trzech rybiŏrzi wysztaunowało, że tako syryna to może być zocno sprawa:

Jak jom sam chycimy i zawieziymy księciowi, to na zicher dostanymy moc złota!

I tak to narychtowali mocne sieci, w barzołach na kraju rzyki skukali łōdź i postanowiyli doczkać trzi dni aż bydzie pełnia ksiynżyca coby dojrzeć syryna. Yntlich nastała pełnia i rybŏki skryli sie we łōdzi. Długo ni musieli tyczeć – syryna hned wypłynyła z wody, siadła na pobliskim głazie i zaczła śpiywać. A śpiywała tak, że rybiŏrze stoli oczarowni i żodyn ani drgnył. Stoli tak i stoli zasłuchani, aż yntlich jedyn sie otrząsnył i zakomandyrowoł, że wszyjscy majom se zatkać uszy woskiym coby nie słyszeć magicznego śpiywu.

Rybŏki gibko ciepli fizyny na przerażono syryna i zasmyczyli jom do chaty

Tam mioł jom wachować młody rybiŏrz z osady, kierymu zawczasu przikozali zatkać se uszy. Ale jak yny syryna chciała coś pedzieć, prostoduszny rybŏk odetkoł se uszy bo tyż był ciekawy czego sie dowiy. Syryna zaczła ślimtać coby jom wypuściył, a jak tyn nie chcioł na to przistŏć, zaczła śpiywać. I tu karlus prziszoł o głowa. Oczarowany i półprzitomny wziōn syryna na ręki i zasmyczył nazot do Wisły. Stworzyni ajnc mig popłynęło na pojszodek rzyki a nieszczęsny młodzian, dali go, za niom! Stare rybiŏrze dojrzeli co sie wyrobio i zaczli lecieć do młodego ale już było za nieskoro.

Syryna zawołała im gorzko z wyrzutym:

Chciałach was bronić przed niecherskościami i umilać czas moim śpiywym! Ale skoro taki z was niegodziwce to odpływōm i już nigdy wiyncy wom nie byda śpiywać. A byda nazot yny wtynczŏs, jak osadzie bydzie zagrażać poważne niebezpieczyństwo i trza bydzie was brōnić mieczym i tarczōm!

Po tych wajaniach, syryna znikła i już nigdy sie nie pojawiyła. Biydnego młodego rybŏka tyż już żodyn wiyncy nie widzioł. Dzisio na miejscu osady stoi epne miasto Warszawa. A podle kraja Wisły je pōmnik syryny z tarczōm i mieczym uniesionym do góry, na znak, że syryna dŏwo pozōr na swoi roztomiyłe miasto.

Ônskigo razu było se dwajścia piyńć ołōwianych żołnierzyków a wszyjscy byli urodzyni z tej samej, starej łeżki

Brōń trzimali na ramiyniach, głowy sztywno uniesione, a obleczyni byli w szumne, czerwiōne abo niebieski mōndury. Jednego dnia trefiyli do bogatego dōmu, na gyszynk do małego bajtla. Młody rozwiertoł paczka i rōd był co niemiara! Od razu ustawiył wojŏków w ordōngu na stole i wtedy sie kapnył, że jedyn żołnierzyk to był jakiś opaczniok – mioł yny jedna noga bo był ostatni do odlywu i na drugo szłapa już nie stykło ołōwiu. Ale bajtel skuli tego jeszcze bardzi mu przoł.

Na stole miyszkało tyż kupa inkszych graczek, ale nojgryfniejszy był zomeczek z wieżyczkami i wspaniałym ôgrōdym. W zomeczku miyszkała piykno baletnica o alabastrowej gymbiczce. Wojŏkowi wiela nie trza było, zakochoł sie migiym w filigranowej, ślicznej paniynce. Jednej nocy, jak wszyjscy ludzie w dōma poszli już spać, graczki narychotwały se wesoły fajer, dziadek do ôrzechów skŏkoł jak oszalały, żołniyrze bowiyli sie w wojna, a misie tańcowały doobkoła stoła. Yno wojŏczek stoł i poziyroł cołki czas na swoja paniynka.

Ôroz ku żołnierzowi prziszoł szpetny czorny dioboł i zacznył go szterować. Yntlich wojŏk kozoł mu pońść weg i dioboł sie ganc zeźlył.

Rano sie porachujymy, żołnierzyku!

Nastympnego dnia bajtel postawiył swoigo ulubionego wojŏczka na ôknie, coby se pozaglōndoł jak fajnie świyci klara

Na nieszczęści ôroz zawioł wiater i żołnierzyk wypod bez ôkno! Młody polecioł go chledać, ale nie znoloz go nikaj i ze ślimtaniym prziszoł nazot do dōm. Wojŏk leżoł strapiony podle beszōnga, aż prziszły dwa rojbry i zaczły sie pośmiywać z żołnierzyka. Yntlich narychtowali mu łódka ze starego cajtōnga i puściyli z nurtym wody z rynsztoka. Chichrali sie przi tym fest, a biydny wojōk mało nie świtnył ze starości! Ale mina dali mioł niewzruszono, blank nie doł po sia znać, że mo strach.

Ôroz żołnierzyk wpōd do gulika – zdało mu sie, że już je fertich i żałowoł, że nie wyznoł ślicznej paniynce co do nij czuje. Łódka belōntała sie na wszyski strony i wojōk mało co nie wypod, ale dali dzielnie trzimoł broń na ramiyniu i pocieszoł sie, że te mecyje ni mogōm przeca trwać wiecznie.  Jakby tego było mało, w rynsztoku trefiył na epnego szczura, kiery zrobiył gromki larmo:

Zaros sam pokozuj paszport, bo jak ni to cie utopia!

Wojŏk fest ścisnył broń na ramiyniu i pomknył gibko z wartkim nurtym wody. Szczur zgrzitoł zębami i fuczoł za nim, aż yntlich zostoł kajś ze zadku i straciył sie żołnierzykowi z ôczu.

Ôroz wojŏk se doł pozór, że łódka sie rozpaduje – cajtōng już ganc przemoknył i zacznył tōnyć

Żołnierzyk plōmpsnył do wody i byłby sie utopiył, ale dopadła go epno ryba i połkła w całości! W bachorzu ryby było ćma i fest ciasno ale wojŏk nie chcioł sie poddać i dali trzimoł głowa wysoko uniesiono, a co! Yntlich ryba złowiyli rybŏki, sprzedali jom na torgu i żołnierzyk trefiył du dōm, kaj był przōdzi na stole z graczkami! Cuda i dziwy sie nikiedy dziejōm na tym świecie! Kucharka zaniosła go pokozać reszcie familiji i wszyjscy sie dziwowali jako to sie znojd nazot biydny wojŏk. Postawiyli go na stole podle inkszych bawidełek i żołnierzykowi o mało płaczki nie poleciały ze wzruszynio jak dojrzoł swoja  gryfno paniynka.

Dziwali sie tak na sia, ale żodyn nie padoł ani słowa. Aż prziszeł bajtel, kierymu wojŏczek już sie ganc nie podoboł. Wciepnył go do ôgnia w kōminku i biydny żołniyrz zacznył sie topić w płomiyniach! Było mu fest gorko, ale dali trzimoł swoja broń i ani myśloł spuścić głowa! Gorsko wysztaunowoł, że to musi być jako klōntwa złego dioblika co prześladowoł żołnierzyka eli po telkim czasie… Ôroz zawioł mocny wiater i porwoł śliczno dziołszka ze kraja stoła prosto do ôgnia, ku roztomiyłymu wojŏkowi. I tak oba sie stopiyli we hajcōngu.

Rano jak służōnco wygarniała hasi z kōminka, znejdła małe ołōwiane serduszko, bo yno tela zostało z dzielnego żołnierzyka.

Ôńskigo razu żyła se kobiyta, co fest chciała mieć bajtla, a że ni miała męża, poszła po rada do starej heksy co miyszkała pod lasym. Szcziga dała babie ziorko jyczmiynia i przikozała posadzić w doniczce. Hned z ziorka wyrosnył piykny kwiotek, a w pojszodku baba znejdła malućko, szwarno dziołszka. Muter nazwała jom Calineczka, skuli tego, że była mało i krucho. Dziołszka dobrze sie miała, spała w wygodnym, woniatym kwiotku, a bez dziyń pływała w misce z wodōm, w szpecjalnie naszykowanej łódeczce. Ale dobre czasy gibko sie miały skończyć…

Jednej noce du dōm zakradła sie epno, szpetno ropucha

Jak yny dojrzała gryfno frelka, wysztaunowała, że szłoby jom wydać za jeji syna, gynał tak ôszkliwego jak ôna. Szkaradło porwało śpiōnco Calineczka i wsadziyło jom do leluje na pojszodku strumiynio, tak coby dziołszka nie poradziyła citnyć. W tym czasie ropucha zaczła rychtować w głębinie ciaplyty miyszkani do młodej pary.

Rano Calineczka sie obudziyła i zaczła fest ślimtać jak sie pokapowało co sie wyrobio. Ropucha przedstŏwiyła ij swojigo szkaradnego syna i dali go, szykowała ciaprajsko nora. Na szczynści dobre ryby dosłyszały chełkani dziołszki i żol im sie zrobiło szwarnego bajtla. Przegryzły korzynie leluje i Calineczka popłynyła z wartkim nurtym strumiynio.

Dziołszka płynyła i płynyła, aż ôroz z leluje porwoł jom wielki, bachraty chrabąszcz!

Julik polecioł z Calineczkōm wysoko na strōm i posadziył jom na liściu. Nastympny apsztyfikant, co to sie zakochoł we szwarnej dziołszce! Zaros zebrały sie wszyski chroboki co miyszkały w ôkolicy. Ale zaczło sie wajani:

– Jako biydno dziołszka, mo yny dwie szłapki!
– A kaj ôna mo różki?
– Ganc nie podano je do chrabąszcza, co za szkarada!

Julikowi było gańba beztuż zniechyncōny wziōn Calineczka i ôstawiył jom na łące. A co sie frelka uślimtała skuli tego, że jom chrabąszcze odrzuciyły… Fest ij było niechersko i tak w żałości przesiedziała cołki lato na łące.

Yntlich prziszła zima i Calineczka napoczła chledać kaj schrōniynio przed śniegiym i zimnym wiatrym. Tak znejdła mysio norka podle pola. Przez ôkiynka dojrzała ciepło, szumo izba i migiym zaklupała we dwiyrze. We norce miyszkała staro mysz, kiero przigarnyła dziołszka, pod warunkiem, że ij bydzie pomogać przi chałupie. Calineczka zaros sie zgodziyła!

Mysz nikiedy odwiedzioł bogaty, oczytany kret co miyszkoł pora metrów dali

Jak yny pojrzoł na Calineczka, to migiym sie zakochoł i poprosiył o ryka. Frelce sie to nie zdało bo kret był stary i ślepy, sztyjc wajoł i nie lubiył słońca ani kwiotków. Tymczasym kret już sztalowoł coby zamiyszkać z Calineczkōm głymboko pod ziymiōm i wcale nie wylazować na luft i na łąka.

Prziszła wiosna i do ślubu niewiela już zostało, a Calineczka nie wiedziała jako sie z tego wykryncić. Jednego dnia frelka poszła sie luftnyć, a nad polym praje furgała zwinno jaskółka. Ptok wesoło świyrgolył i jak widzioł, że dziołcha je nieszczynśliwo u myszy, padoł że jom weźnie do fajniejszego miejsca.

Calineczka rada zaros siadła mu na pukiel i pofurgali do kupy hyn daleko, bele dali od starego, durdlawego kreta

Jaskółka ôstawiyła Calineczka na słonecznej łące, na piyknym kwiotku. Jak frelka rozchylyła płatki, dojrzała szwarnego młodziyńca, ganc podanego do sia! A karlus był królym elfów i nosiył zocno korona. Młodzi migiym sie w sobie zakochali i hned wystawiyli szumne wesele. Tak to Calineczka została królowōm elfów, hen na łące, za wysokimi górami i dalekimi lasami.

Kiej downo tymu żył se we Warszawie płatnerz co sie zwoł Melchior Ostroga

Melchior mioł dwoje bajtli – dziołsze było na miano Halszka a synkowi Maciek. W mieście chop był znany z tego, że robiył fest zocne zbroje – porzōndne, trwałe i wyglancowane tak, że szło sie w nich przeglōndać choby we zdrzadle.

Ońskigo razu do stolice przijechała grupa wandrusów-kuglorzi. Na Starym Rynku zrobiyło sie gwarno i kolorowo, wszyjscy wylegli na ulice coby se obejrzeć co tyż te cyrkuśniki ciekawego pokożōm. A że Halszka i Maciek to były wrazidlate dziecka, zaros tyż chciały gzuć na rynek. Fater przestrzegł ich yno przed starōm kamienicōm na Krziwym Kole i bajtle pognały na rynek.

Na mieście było moc wystympów, kuglorze zabawiali ludzi a kramy z roztomajtymi dziwnymi klamotami kusiyły kolorami i klangami

Halszka i Maciek byli fest radzi i wesoło buszowali w tej gwarnej ciżbie. Ôroz bajtle dojrzały jak jedyn kuglorz pociep swoi piszczałki i poszeł ku zakozanej kamienicy na Krziwym Kole. Ludzie mu godali, że w kamienicy straszy i jak kiery wlezie do pojszodka to już nigdy żywy nie wyńdzie. Ale kuglorz sie zaprzył i padoł, że on sie niczego nie boi i idzie po skarby kiere na zicher som skukane w pywnicach.

Bestyjok poloz do ciymnych pywnic kaj wioło chłodym i dziwnie woniało siarkōm. No to bajtle dali go, za nim! Chop szeł ciymnymi korytarzami aż dojrzoł światełka kajś na ôstatku pywnic.

Poszoł jeszcze dali i ôrŏz okozało sie, że te światełka to były epne ślypia strasznego potwora! Z ciymności wychynył przerażajōncy stwór o głowie kokota i ogonie węża, kiery yno zajrzoł na kuglorza a tyn ajnc mig przemiyniył sie w kizlok! Potworno to była scyna i dziecka gibko skryły sie za epnymi krziniami co stoły w kōncie. A pitnyć z pywnic nie było jako bo rozjuszony Bazyliszek chodziył tam a nazod znerwowany, że go ludzie szterujōm.

W tym czasie fater prziszoł na rynek bo sie strŏpiył, że dziecek długo ni ma

Roz dwa sie wyjaśniyło co sie podzioło. Pod kamienicōm na Krziwym Kole stoło kupa ludzi co widzieli jak do piwnic słazi kuglorz i bajtle i dotela żodyn stamtōnd nie wyloz. Melchior o mało nie dostoł hercszlagu ale jakoś sie usiotoł i polecioł drap do swoigo warsztatu po nejlepszo zbroja i tarcza jako mioł. Tak uzbrojony poszoł do pywnic kaj gibko dojrzoł światełka. Mioł złe przeczucia beztuż szoł zasłonyty swojom wyglancowanōm tarczōm. Ôroz usłyszoł ryk nieziymski i dojrzoł strasznego Bazyliszka o kierym ludzie godali, że jak yny sie na kogo pojrzy to zaros zamiynio nieszczęśników w kizloki. Ale tym razym klōntwa obróciyła sie prociw potworowi – jak dojrzoł swoi odbici w tarczy Melchiora, migiym zamiyniył sie w epny kamiyń!

Halszka i Maciek ciepły sie ku fatrowi z radościōm, rade że potwora już ni ma i mogom yntlich wylyź cało z okropnych pywnic. Jak wyleźli na luft, ludzie zaczli wiwatować i wychwalać odwaga Melchiora. Historyjõ gibko rozeszła sie po cołki Warszawie i berajōm jom tam po dziś dziyń.