Inkszo.pl

Był se ôńskigo razu biydny handlyrz Gustlik co handlyrzył chryściym

Roz jak szeł ze wsie do wsie, fōrt dojrzoł rajtujące stado koni z jakimiś chopami. Gibko skrył sie za strōmami i dobrze zrobiył, bo sie okozało że to były rozbójniki. Jedyn bestyjok śloz z konia, a Gustlik zmiarkowoł że musi to być herszt bandy. Rojber poloz ku epnej skale co była na pozorańdziu i zaryczoł:

„Sezamie, roztwórz sie!”

Skała sie odewrzyła, banda wlazła do pojszodka i zbóje niechały roztomajte kosztowności co mieli skukane po bojtlach. Jak wszyjscy wyleźli, herszt uzaś zawołoł:

„Sezamie, zawrzi sie!”

I se pojechali.

No to wrazidlaty Gustlik też zawołoł do Sezamu, wloz do jaskinie i zachabiył pora miechów złota

Uradowany polecioł do swoji baby i przikozoł żodnymu o zdarzyniu nie godać. Hned potym prziloz brat Gustlika, Sztefek, bo se doł pozór że familiji zza płota coś sie dobrze powodzi ostatnio. No to Gustlik mu padoł co sie podzioło i Sztefek zaros wzion muły i tyż polecioł do pieczary. Nabroł złota i kaj jakich klejnotów ale zbałamōncony tym wszyskim zapomnioł se co mo pedzieć coby wylyź z groty. Biydok tak tam tyczoł aż przijechały rozbójniki i jak go tam dorwali to od razu go ubiyli a ciało niechali w pieczarze.

Gustlik mioł utropa bo już było blank nieskoro i se rozmyśliwoł kaj to tyż Sztefek sie tak utopiył w maślonce

Powożył sie coby iś do jaskinie i tam znojd kipnytego Sztefka. Gustlik gibko narychtowoł truła i cichy pogrzyb coby sie po mieście nie rozniosło co to za mecyje w familiji Gustlika sie dziejōm.

Za pora dni herszt sie kapnył że kieryś zachabiył z pieczary umrzika. No to wysłoł do miasta jednego rozbójnika kiery godoł z roztomajtymi ludziami i w końcu wynojd, że kradziok co sie u nich w pieczarze pałęto to musi być Gustlik. Znoloz jego chałupa i na dwiyrzach zaznaczył kredōm bioło kryska.

Rano słōżka Gustlika, Usia, wysztudyrowała że kieryś se z nich robi błozny i tyż porobiyła biołe kryski na dwiyrzach na cołki ulicy

Na noc, jak herszt prziszeł zaciukać Gustlika, nie poradziył znejść chałupy, tela tych krysek było. Dopod swoigo rojbra i tak sie zeźlył że go zabiył we złości. Na drugi dziyń som poszoł do miasta i obsztalowoł plan. Na wieczór herszt przeblyk sie za rajzyndera, zaklupoł do dwiyrzi Gustlika i fechtowoł o schroniyni na noc. Dobry chop sie zgodziył, ugościył kabociorza i narychtowoł mu kolacyjo.

Przi wieczerzy ôroz Usia sie ciepła na gościa i dźgła go w pojszodek serca!

Jak na to pojrzoł Gustlik, to sie zdało że chop dostanie hercklekotów ale służąco wyklarowała że widziała na mieście bandziora kiery sie wypytywoł o Gustlika i teroz sie kapła że dyć to je tyn som pieron co sam tukej udowoł rajzyndera! Gustlik pojrzoł na martwego gizda i poznoł w nim herszta bandy. Uradowoł sie że uszeł z żywotym i z wdziynczności do Usie, wydoł baba za swoigo syna i wszyjscy se żyli do kupy w szczyńściu i dostatku skiż nieprzebranych klejnotów z Sezamu.

Ôńskigo razu żyła se kobiyta, co fest chciała mieć bajtla, a że ni miała męża, poszła po rada do starej heksy co miyszkała pod lasym. Szcziga dała babie ziorko jyczmiynia i przikozała posadzić w doniczce. Hned z ziorka wyrosnył piykny kwiotek, a w pojszodku baba znejdła malućko, szwarno dziołszka. Muter nazwała jom Calineczka, skuli tego, że była mało i krucho. Dziołszka dobrze sie miała, spała w wygodnym, woniatym kwiotku, a bez dziyń pływała w misce z wodōm, w szpecjalnie naszykowanej łódeczce. Ale dobre czasy gibko sie miały skończyć…

Jednej noce du dōm zakradła sie epno, szpetno ropucha

Jak yny dojrzała gryfno frelka, wysztaunowała, że szłoby jom wydać za jeji syna, gynał tak ôszkliwego jak ôna. Szkaradło porwało śpiōnco Calineczka i wsadziyło jom do leluje na pojszodku strumiynio, tak coby dziołszka nie poradziyła citnyć. W tym czasie ropucha zaczła rychtować w głębinie ciaplyty miyszkani do młodej pary.

Rano Calineczka sie obudziyła i zaczła fest ślimtać jak sie pokapowało co sie wyrobio. Ropucha przedstŏwiyła ij swojigo szkaradnego syna i dali go, szykowała ciaprajsko nora. Na szczynści dobre ryby dosłyszały chełkani dziołszki i żol im sie zrobiło szwarnego bajtla. Przegryzły korzynie leluje i Calineczka popłynyła z wartkim nurtym strumiynio.

Dziołszka płynyła i płynyła, aż ôroz z leluje porwoł jom wielki, bachraty chrabąszcz!

Julik polecioł z Calineczkōm wysoko na strōm i posadziył jom na liściu. Nastympny apsztyfikant, co to sie zakochoł we szwarnej dziołszce! Zaros zebrały sie wszyski chroboki co miyszkały w ôkolicy. Ale zaczło sie wajani:

– Jako biydno dziołszka, mo yny dwie szłapki!
– A kaj ôna mo różki?
– Ganc nie podano je do chrabąszcza, co za szkarada!

Julikowi było gańba beztuż zniechyncōny wziōn Calineczka i ôstawiył jom na łące. A co sie frelka uślimtała skuli tego, że jom chrabąszcze odrzuciyły… Fest ij było niechersko i tak w żałości przesiedziała cołki lato na łące.

Yntlich prziszła zima i Calineczka napoczła chledać kaj schrōniynio przed śniegiym i zimnym wiatrym. Tak znejdła mysio norka podle pola. Przez ôkiynka dojrzała ciepło, szumo izba i migiym zaklupała we dwiyrze. We norce miyszkała staro mysz, kiero przigarnyła dziołszka, pod warunkiem, że ij bydzie pomogać przi chałupie. Calineczka zaros sie zgodziyła!

Mysz nikiedy odwiedzioł bogaty, oczytany kret co miyszkoł pora metrów dali

Jak yny pojrzoł na Calineczka, to migiym sie zakochoł i poprosiył o ryka. Frelce sie to nie zdało bo kret był stary i ślepy, sztyjc wajoł i nie lubiył słońca ani kwiotków. Tymczasym kret już sztalowoł coby zamiyszkać z Calineczkōm głymboko pod ziymiōm i wcale nie wylazować na luft i na łąka.

Prziszła wiosna i do ślubu niewiela już zostało, a Calineczka nie wiedziała jako sie z tego wykryncić. Jednego dnia frelka poszła sie luftnyć, a nad polym praje furgała zwinno jaskółka. Ptok wesoło świyrgolył i jak widzioł, że dziołcha je nieszczynśliwo u myszy, padoł że jom weźnie do fajniejszego miejsca.

Calineczka rada zaros siadła mu na pukiel i pofurgali do kupy hyn daleko, bele dali od starego, durdlawego kreta

Jaskółka ôstawiyła Calineczka na słonecznej łące, na piyknym kwiotku. Jak frelka rozchylyła płatki, dojrzała szwarnego młodziyńca, ganc podanego do sia! A karlus był królym elfów i nosiył zocno korona. Młodzi migiym sie w sobie zakochali i hned wystawiyli szumne wesele. Tak to Calineczka została królowōm elfów, hen na łące, za wysokimi górami i dalekimi lasami.

Kiej downo tymu żył se we Warszawie płatnerz co sie zwoł Melchior Ostroga

Melchior mioł dwoje bajtli – dziołsze było na miano Halszka a synkowi Maciek. W mieście chop był znany z tego, że robiył fest zocne zbroje – porzōndne, trwałe i wyglancowane tak, że szło sie w nich przeglōndać choby we zdrzadle.

Ońskigo razu do stolice przijechała grupa wandrusów-kuglorzi. Na Starym Rynku zrobiyło sie gwarno i kolorowo, wszyjscy wylegli na ulice coby se obejrzeć co tyż te cyrkuśniki ciekawego pokożōm. A że Halszka i Maciek to były wrazidlate dziecka, zaros tyż chciały gzuć na rynek. Fater przestrzegł ich yno przed starōm kamienicōm na Krziwym Kole i bajtle pognały na rynek.

Na mieście było moc wystympów, kuglorze zabawiali ludzi a kramy z roztomajtymi dziwnymi klamotami kusiyły kolorami i klangami

Halszka i Maciek byli fest radzi i wesoło buszowali w tej gwarnej ciżbie. Ôroz bajtle dojrzały jak jedyn kuglorz pociep swoi piszczałki i poszeł ku zakozanej kamienicy na Krziwym Kole. Ludzie mu godali, że w kamienicy straszy i jak kiery wlezie do pojszodka to już nigdy żywy nie wyńdzie. Ale kuglorz sie zaprzył i padoł, że on sie niczego nie boi i idzie po skarby kiere na zicher som skukane w pywnicach.

Bestyjok poloz do ciymnych pywnic kaj wioło chłodym i dziwnie woniało siarkōm. No to bajtle dali go, za nim! Chop szeł ciymnymi korytarzami aż dojrzoł światełka kajś na ôstatku pywnic.

Poszoł jeszcze dali i ôrŏz okozało sie, że te światełka to były epne ślypia strasznego potwora! Z ciymności wychynył przerażajōncy stwór o głowie kokota i ogonie węża, kiery yno zajrzoł na kuglorza a tyn ajnc mig przemiyniył sie w kizlok! Potworno to była scyna i dziecka gibko skryły sie za epnymi krziniami co stoły w kōncie. A pitnyć z pywnic nie było jako bo rozjuszony Bazyliszek chodziył tam a nazod znerwowany, że go ludzie szterujōm.

W tym czasie fater prziszoł na rynek bo sie strŏpiył, że dziecek długo ni ma

Roz dwa sie wyjaśniyło co sie podzioło. Pod kamienicōm na Krziwym Kole stoło kupa ludzi co widzieli jak do piwnic słazi kuglorz i bajtle i dotela żodyn stamtōnd nie wyloz. Melchior o mało nie dostoł hercszlagu ale jakoś sie usiotoł i polecioł drap do swoigo warsztatu po nejlepszo zbroja i tarcza jako mioł. Tak uzbrojony poszoł do pywnic kaj gibko dojrzoł światełka. Mioł złe przeczucia beztuż szoł zasłonyty swojom wyglancowanōm tarczōm. Ôroz usłyszoł ryk nieziymski i dojrzoł strasznego Bazyliszka o kierym ludzie godali, że jak yny sie na kogo pojrzy to zaros zamiynio nieszczęśników w kizloki. Ale tym razym klōntwa obróciyła sie prociw potworowi – jak dojrzoł swoi odbici w tarczy Melchiora, migiym zamiyniył sie w epny kamiyń!

Halszka i Maciek ciepły sie ku fatrowi z radościōm, rade że potwora już ni ma i mogom yntlich wylyź cało z okropnych pywnic. Jak wyleźli na luft, ludzie zaczli wiwatować i wychwalać odwaga Melchiora. Historyjõ gibko rozeszła sie po cołki Warszawie i berajōm jom tam po dziś dziyń.

Ôńskigo razu żył se cysŏrz kiery fest był rod łoblyczkōm

Nie staroł sie o swoich wojŏków ani o sprawy państwowe a za to sztyjc wynokwioł nowe lōnty i przeblykoł sie co godzina. Nojważniejsze było coby pokozać ludziōm jaki je szykowny i galantny. Kiejsik do miasta cysŏrza przijechało dwóch cygōnów kierzi podali sie za krawców. Nagodali władcy że szyjōm szumne i barwne szaty, kiere ku tymu miały mieć cudowne właściwości! Jakby kiery tych szat nie dojrzoł, znaczyłoby że je gupi i nie nadowo sie swojigo urzyndu.

Cysŏrz był rōd i zmiarkowoł, że dobrze by było ôboczyć kiery z jego poddanych je mało we wercie

I zawczasu napytoł se szumne szaty. Machlyrze zarzōndali złota i najwspanialszych sztofów ale zamiast tkać łoblyczka, skukali kosztowności a przi pustych werksztelach yno udŏwali że szyjōm. Tak mijały dnie a miglance żywo uwijali sie we swoim werksztacie.

Yntlich władca wysłoł na zwiady swojigo zaufanego ministra. Poczciwy stary chop nie dojrzoł niczego na wrzecionach i sie wylykoł że snadnie je gupi i nie zno sie na swoji robocie. To zacznył udŏwać że widzi piykny sztof i fest wychwaloł niewidzialne wzory. Z takōm godkōm prziszoł do cysŏrza kiery był fest rōd skuli wieści i wysłoł cygonōm jeszcze wiyncy złota i szlachetnych jedwabiów. Za pora dni cysŏrz uzaś ôdkōmandyrowoł swoigo zaufanego poddanego i historyjo sie powtórzyła – urzyndnik nic nie dojrzoł ale coby nie wyńść na gupigo zacznył chwolić paradne łoblyczki kierych tak rychtyk nie było.

Yntlich som cysŏrz wybroł sie ze swojōm świtōm do machlyrzów coby ôbejrzeć szaty

Wszyjscy ôniymieli bo żodyn nic nie widzioł i tyż żodyn nie chcioł sie do tego prziznać. Władca blady i niecherski zacznył udować że sromota mu sie podobajōm wszyski łoblyczki eli nawet se jedyn wybroł na nadchodzący fest w mieście. Za pora dni mioł sie odbyć epny fajer do kupy z paradōm, kaj na czele pochodu pod baldachym mioł jechać cysŏrz. Skuli tego władca potrzebowoł rychtyk szumnych łoblyczek.

W dniu procesyje cygōny prziszli do cysŏrza i zaczli udować że go strojōm we wspaniałe lōnty

Szaty miały być tak leki że aż ich nie było czuć! A jaki szumne wzory, jaki cudowny sztof! Tak wysztiglowany to cysŏrz jeszcze nikyj nie był! Władca rōd nierōd doł sie łoblyc i yntlich siod do karety. A był tak rychtyk był yny odzioty w same batki a lakszuły. Parada niewiela uszła jak ôroz jakiś niefrasobliwy bajtel zaryczoł że przeca cysŏrz je sagi! No to ludzie tyż zaczli wołać że bajtel mo recht, władca je nagaty jak go Pōnbōczek stworzył! Zaczły sie szyderstwa i poszklybki a cysŏrz pyndym citnył do zōmku, czerwiony z gańby choby pultok. A w miyndzyczasie chytre cygōny pitły z miasta ze złotym i drogimi sztofami…

Biydny cysŏrz nabroł rozumu i niechoł starania o łoblyczki a zajmnył sie noreszcie sprawami swoigo państwa coby zmazać gańba i niechersko fama.

Było se kiedyś epne drzewiane wertiko z roztomajtymi szuflodami

Na pojszodku był wyrzeźbiony pół-człowiek, pół-kozioł co to mioł postać ludzko ale koźle giry, rogi na czole i długo broda. Wszyjscy przezywali go Koźlim Sierżantym. Cudok tyn mioł widok na gryfno porcelanowo Pastyrka co stoła na stole. Frela miała strojny klajd, zaróżowiono gymbiczka i zgrabnie podpiyrała sie na kijoku pasterskim. Szykowno to była dziołcha! Kole ni stoł wysztiglowany i przistojny karlus – dzielny porcelanowy kuminiorz ze drabinōm.

Młodzi se fest przali i chcieli iś w żyniaczka

Ale na drodze stoł im ōpa od dziołchy, co go wołali Chińczyk, stary, epny becher kiery rygierowoł cołkōm izbōm. Chińczyk rozkozoł, że Pastyrka mo sie żynić z Sierżantym skuli srebra i kosztowności pochowanych w starym wertiko. No to dziołcha zaczła ślimtać bo wcale ij sie nie zdało żynić sie z takim brzidokiym. Pastyrka wymedytyrowała że chce iś weg we świat i wiyncy nie wracać do izby na stół. Kuminiorczyk ij tuplikowoł coby se to rozwożyła ale dziołcha sie uprzyła i fajrant.

Karlus ni mioł za wiela do godanio beztuż wziōn swoja drabina i zaczli po leku ślazować ze stoła

Karkołomne to było ale jakoś śleźli i sie nawet nie strzaskali. Jak becher to oboczył to sie zdało że dostanie hercklekotów! W izbie zrobiyło sie epne larmo i zakochańce musiały gibko citać bo Chińczyk już był we sztańdzie gzuć za nimi.

I tak poleźli do kumina a była tam ćma i szpetnie. Spinali sie tak i spinali, sztyjc pod góra. Kuminiorczyk szeł piyrszy i rōncz on sie wyspinoł, podowoł drabina Pastyrce. Yntlich im sie udało, umaraszyni i ściorani wyleźli na som wyrch. Ale jak dziołcha pojrzała na świat, to zaczła lobiydzić że chce iś nazot. Doobkoła było kupa domów, konsek dali dupny, ciymny las, bezkresne pola i łąki. Świat zdoł ij sie epny i straszny. Kuminiorczyk tuplikowoł że sie niom zajmie, że se poradzōm i wszysko bydzie dobrze ale frela chciała sie wracać i szlus.

Rod nie rod, synek przistoł na lamynta i zaczli pomału słazić bez kumin

Kuminiorczyk brniył i brniył ale yntlich sie usiotoł jak pojrzoł że dziołcha przestała ślimtać i szczynśliwo lezie za nim. Jak wparzyli do paradnej izby to sie okozało, że ōpa Chińczyk sie roztrzaskoł jak próbowoł zaiwaniać za zakochańcami i stoł teroz biydny i posklejany. A w tej swoji felerności nie poradziył już nic pedzieć bo coś niechersko go posklejali. No to młodzi dali go! Poszli gibko w żyniaczka bo yntlich im żodyn nie zakazowoł. W paradnej izbie zrobiyli huczne weselicho i żyli długo i w spokojności aż sie sami nie potrzaskali.